Gökbilimciler, Kızıl Gezegen’de bir zamanlar buzla çevrili olan dev yanardağ hakkında yeni bir teori öne sürdü. Buna göre yanardağ, eski zamanlarda bulunduğu bölgede yaşam barındıran sıvı su dolu göller oluşturmuş olabilir.
Mars’ta yer alan Arsia Mons yanardağının, bir zamanlar yaşam için gerekli şartların oluşmasına yardım etmiş olabileceği öne sürüldü. Gökbilimciler, Güneş Sistemi’ndeki en büyük dağlardan biri olan Arsia Mons’un, antik zamanlarda yaşanan patlamalar sonucu çevresinde sıvı suyla dolu göller oluşturmuş olabileceğini belirttiler.
Everest’in iki katı uzunluğunda olan Arsia Mons’un çevresindeki yapıları inceleyen ABD’nin Brown Üniversitesi jeologları, yanardağın şiddetli patlamalar yaşadığı dönemleri hesaplayarak o döneme ait jeolojik yapıyı ortaya çıkarmaya çalıştı. Bilgisayar modellerine dayanan analizler, yanardağın kuzeybatısının buzullarla kaplı olduğu 210 milyon yıl önce şiddetli patlamalar yaşandığına işaret etti. Araştırmacılar, patlamaların buzları eriterek, buzul içinde göller oluşturduğunu, ortaya çıkan göllerin, yarı donmuş bir buz kübü içindeki su taneciklerine benzediği tahmin ediyor.
EN YENİ YAŞAM İZLERİ
Jeolog Kat Scanlon, “Bu ilginç bir sonuç çünkü Mars’ın eski zamanlarında sıvı halde su olduğuna işaret ediyor” ifadesini kullandı. Scanlon, Arsia Mons’un ortaya koyduğu yaşam izlerinin geçmişte Kızıl Gezegen’de elde edilen ipuçlarından çok daha genç olduğuna da dikkat çekti. Mars keşif araçları Curiosity ve Opportunity’nin nehir yatağı ve organik madde keşiflerine dayanan tespitleri, 2.5 milyar yıl öncesine uzanıyordu.
Scanlon, “Eğer diğer bölgelerde antik yaşam izlerine ulaşıldıysa, bakmamız gereken bir sonraki yer Arsia Mons olmalı” yorumunda bulundu.
Araştırmada Scanlon’a yardım eden Brown Üniversitesi’nden Jim Head ve Boston Üniversitesi’nden David Marchant, Mars Yörünge Kaşifi (MRO) uzay aracından elde edilen veri ve görüntüleri inceleyerek, Dünya’daki lav akışlarının oluşturduğuna benzer yapılar keşfetti. Dahası, tıpkı Dünya’da olduğu gibi lavların buzullar tarafından bloke edilmesiyle oluşan sırt ve tümsekler buldular.
Analizler ayrıca, buzulda toplanarak daha sonra tıkandığı buzulu kıran suyun oluşturduğu nehir yapısı ortaya çıkardı. Scanlon, Mars koşullarını değerlendirdiklerinde, ortaya çıkan sıvı suyun yüzyıllar, hatta binlerce yıl boyunca var olmuş olabileceği, bu sürenin de organik yaşamın doğmasına kapı aralamış olabileceğini ifade etti.
Araştırmacılar, Mars’ta halen buzullar olabileceğini de düşünüyor. Jim Head, krater ve bayırların altında buzul olabileceğini ve buzullarda Mars’ın milyonlarca yıl öncesine ait atmosferini saklayan baloncuklar bulunabileceğini söyledi. Head, ‘Mars’ta korunma ihtimali bulunan buzulların, gelecekte düzenlenecek insanlı keşiflerde su kaynağı oluşturabileceğini de’ not düştü.
Haber Kaynağı: Sözcü
0 yorum:
Yorum Gönder