Öteki hiçbir kalem değişmese bile bu zam, tüketicinin ödediği faturayı yüzde 19 artırıyor. Ocak 2015′te 100 lira ödeyen abone bu yıl 119 lira ödüyor. EPDK izahat yapmış olup zammı kabul etti fakat artış için ‘makul’ dedi.
Meydan Gazetesi Iktisat Editörü Oğuz Karamuk elektrikteki gizli saklı zammı köşesine taşıdı. Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun (EPDK) zam için ‘makul’ açıklamasını değerlendiren Karamuk, “Enflasyonun yüzde 8,8 olduğu bir ülkede elektriğe yüzde 19 zam makul mü?” diye sordu.
İşte Karamuk’un ‘EPDK bizle eğlenir’ başlıklı yazısı:
Zam yapmadan meydana gelen fiyat artışları sebebiyle milyonlarca tüketicinin en büyük yakınma mevzularından biri haline gelen elektrik faturaları mevzusunda nihayet Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’ndan (EPDK) izahat geldi. EPDK’nın açıklaması garip. Aslına bakarsak hem zammı kabul ediyor, hem de bu artışlara ‘makul’ diyor. Resmi enflasyonun yüzde 8.8 olarak açıklanmış olduğu ve elektrik fiyatına zam açıklaması yapılmadan meydana gelen zam ne kadar ‘makul’ sayılabiliyor? Ya da elektrik fiyatındaki bir senelik değil de, bir aylık artışı gösterip ‘bu kadarcık’ demek ne seviyede ‘makul’ sayılıyor, bunu bilemiyoruz. Sadece bizim oturduğumuz taraftan pek ‘makul’ görünür bir yanı yok.
Demek ki, yandaş elektrik şirketlerini batmaktan kurtarmak karşılığında kamuda bir koltuk kapmak, tüketicinin kısaca kulun hakkını yiyecek, oralardan ‘makul’ gözükebiliyor.
EPDK KELİME OYUNU YAPIYOR
Gelelim EPDK’nın makul söylediği zammın ne kadar olduğuna. Hece hece hesaplayıp anlatalım. Ilk olarak elektrik faturalarındaki artışın ana sebebi, dağıtım şirketlerinin tüketicilerden kestiği paralardaki üstün dereceli artış. EPDK, bunu şu sözlerle açıklıyor:
“Önceki uygulama dönemlerinde dağıtım ve iletim benzer biçimde şebeke faaliyeti kapsamındaki bedeller (dağıtım bedeli, iletim bedeli, vs.) ayrı ayrı uygulanmakta iken, 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren bu bedeller dağıtım bedeli olarak uygulanmaya başlanmıştır. Bu sebeple dağıtım bedelinde yüksek artışlar yoktur ve nihai toplama bakıldığında yalnızca makul seviyelerde fiyat değişimlerinin söz mevzusu olduğu görülmektedir. Öteki bir deyişle, tüketicinin eski dağıtım bedeli ile yeni dağıtım bedelinin kıyaslaması doğru değildir. Faturayı oluşturan maliyet kalemlerinin ve bedellerin hangi başlık altında yer almış olduğu hususu ikincil mevzuat kapsamında düzenlenen ve tüketicinin faturasını etkilemeyen bir mevzudur.”
GEÇEN YIL KİLOVAT BAŞINA 4 KURUŞTU
Görüldüğü suretiyle EPDK, bırakın ‘makul’ü aslına bakarsak neredeyse asla zam yok demeye de getiriyor. Peki o şekilde mi?
Doğal ki değil. Açıklayalım:
Tabloda elektrik dağıtım şirketlerinin tüketicilere gönderilmiş olduğu faturalardaki kendileri adına yaptıkları ücret kesintileri şu şekilde belirlenmiş:
Elektrik dağıtım bedeli kilovat başına: 2,98 kuruş
Perakende satış hizmet bedeli kilowat başına: 0,81 kuruş
İletim sistemi kullanım bedeli kilovat başına: 0,88 kuruş
Satmaca okuma bedeli abone başına 0,59 kuruş.
Kısaca ayda 100 kilovat elektrik tüketen bir abone:
Elektrik dağıtım bedeli olarak: 2,98 TL
Perakende satış hizmet bedeli olarak: 0,81 TL
İletim sistemi kullanım bedeli olarak: 0,88 TL
Satmaca okuma bedeli olarak da: 0,59 TL ödemiş.
Hepsinin toplam tutarı ise 4.07 TL olarak hesaplanmış.
BU SENE HER KİLOVAT İÇİN 11 KURUŞ ÖDÜYORUZ
Gelelim 2016 Ocak ayı faturasına. Bu faturalarda EPDK’nın yapmış olduğu değişim sebebiyle perakende satış hizmet bedeli, iletim sistemi kullanım bedeli ve satmaca okuma bedeli çıkartıldı. Geriye yalnız elektrik dağıtım bedeli kaldı. Onun da bedeli kilovat başına 10,09 kuruş olarak belirlendi. Böylece ayda 100 kilovat elektrik kullanan tüketicinin ödediği elektrik bedeli 10.09 TL olarak belirlendi.
Kısaca kullanılan elektrik miktarı aynı olmasına karşın elektrik dağıtım şirketlerine ödenen hizmet bedeli 4.07 TL’den, 10.09 TL’ye terfi etti. Bu, tüketicilerin cebinden alınarak, elektrik dağıtım şirketlerinin kasasına gönderilen paranın yüzde 147.6 arttığı anlamına geliyor. EPDK zam diyemese de bal benzer biçimde ‘zam’ anlamına geliyor.
Peki faturalardaki öteki tüm kesintilerin aynı kaldığını kabul edersek, elektrik dağıtım bedelinin tüketicinin ödediği nihai faturaya toplam yansıması ne kadar oluyo? Yüzde 19.
Doğrusu geçen yıl 100 TL elektrik faturası ödeyen bir yurttaş, resmi zam açıklaması olmadan, yalnız elektrik şirketlerinin yapmış olduğu fiyat ayarlamaları sebebiyle bu yıl 119 TL’lik satmaca ödüyor.
Peki EPDK bu tarz şeyleri göremiyor mu? Elbet ki görüyor. Peki niye yanlış izahat yapıyor? Sanırım EPDK bizimle eğleniyor… CİHAN
Haber Kaynağı: Sözcü
‘Elektriğe yüzde 19 zam makul mü?’
0 yorum:
Yorum Gönder