Gelir Vergisi Kanunu’nda belirtilen mal ve hakların kiraya verilmesi karşılığında elde edilmiş gelirler “gayrimenkul ana para iradı” olarak ifade edilmekte ve belli koşullarda gelir vergisine doğal olarak tutulmaktadır.
KONUT KİRA VERGİSİ ALT SINIRI
Hesapkurdu.com’da yer edinen bilgiye gore, konut kira geliri elde eden kişilerin, senelik olarak tespit edilen kural dışı tutarının (2014 yılı için kural dışı tutarı 3.300 TL) altında kira geliri elde etmeleri halinde vergi dairesinde mükellefiyet kaydı açtırmasına ve bildirge vermesine gerek bulunmadığı için kira vergisine doğal değildir. Özet olarak, 2014 yılı için kira geliriniz 3.300 TL’nin altındaysa kira vergisi ödemiyorsunuz.
KONUT KİRA GELİRİNDE İSTİSNA UYGULAMASI
Konutun senelik kira gelirlerinde her yıl belirlenen bir oranda yasal olarak bir kural dışı tutarı düşülmektedir. Bu oran her yıl Gelir İdaresi Başlığı tarafınca açıklanmakta ve konut kira gelirleri için çeşitli istisnalara gore uygulanmaktadır. Öte taraftan hangi yıl kira geliri elde edildi ise o senenin kural dışı tutarı düşülerek hesaplama işlemi yapılmaktadır.
İstisna tutarları yıllara nazaran aşağıdaki tabloda yer almıştır.
Konut Kira Geliri İstisna Tutarları
Yıl Meblağ
2015 3.600 TL
2014 3.300 TL
2013 3.200 TL
2012 3.000 TL
2011 2.800 TL
2010 2.600 TL
2009 2.600 TL
2008 2.400 TL
2007 2.300 TL
2006 2.200 TL
2005 2.000 TL
Bir mükellefin birden fazla konuttan kira geliri elde etmesi halinde, kural dışı kira gelirleri toplamına bir kez uygulanacaktır. Kısaca, yalnız bir konut için kural dışı tutarı uygulanacaktır.
Bir konuta birden fazla kişinin ortak olması halinde, bu konuttan elde edilmiş kira gelirlerinin vergilendirilmesinde, her bir ortak için (2014 yılı için) 3.300 TL’lik kural dışı ayrı ayrı uygulanacaktır.
Ek olarak, 3.300 TL ve üstünde konut kira geliri elde edenlerden, ayrı ayrı yada beraber elde etmiş olduğu ücret, menkul ana para iradı, gayrimenkul ana para iradı ile öteki kazanç ve iratlarının gayri safi tutarları toplamı2014 yılı için 97.000 TL’yi aşanlar, istisnadan yararlanamazlar.
Kira gelirinin yanında ticari, zirai yada mesleki kazancını beyan etmek zorunda olanlar 3.300 TL’lik istisnadan yararlanamazlar.
Mirasın paylaşılmamış olması halinde, her bir mirasçı istisnadan ayrı ayrı yararlanabilir
KİRANIN BANKAYA YATIRMASI GEREKENLER
Konutlarda, her bir konut için aylık 500 TL ve üstünde kira geliri elde edenlerin, işyerini kiraya verenler ile kiracıların (tüm işyerlerinin), kira ödeme işlemleri banka yada posta idaresi aracılığı ile yapması gereklidir.
Kira ödeme işlemlerinin banka ve posta idaresi aracılığı ile yapılmaması durumunda kesilecek ceza, Vergi Usul Kanunu’nun 355. maddesinin o yıl için belirlenen hususi usulsüzlük cezası miktarından azca olmamak suretiyle her bir işlem için bu işleme mevzu tutarın % 5’idir.
KİRA VERGİSİ ÖDEYEMEYECEK DURUMLAR
Aşağıda belirtilen durumlar içinde olunması halinde herhangi bir kira vergisi ödemesi yapılmıyor.
*Boş kalan gayrimenkullerin korunması amacıyla bedelsiz olarak başkalarının ikametine bırakılması,
*Binaların mal sahiplerinin evlatlarının, anne ve babalarının yada kardeşlerinin ikametine tahsis edilmesi, (Sadece, bu kimselerin her birinin ikametine birden fazla konut tahsis edilmişse bu konutların yalnız birisi için emsal kira bedeli hesaplanmaz.)
*Mal sahibi ile beraber akrabaların da aynı evde yada dairede ikamet etmesi,
*Genel bütçeye dâhil daireler ve katma bütçeli idareler, il hususi idareleri ve belediyeler ile öteki kamu kurum ve kuruluşlarınca meydana getirilen kiralamalarda.
KİRA GELİRİNİN TESPİTİNDE KULLANILAN YÖNTEMLER
Kira gelirinin vergilendirilmesinde, elde edilmiş gelirin safi tutarı iki değişik şekilde tespit edilebilmektedir.
*Götürü Gider Yöntemi (Hakları kiraya verenler hariç)
*Gerçek Gider Yöntemi
*Mükellefler istedikleri usulü seçebilirler. Sadece, götürü gider yöntemini seçen mükellefler, iki yıl geçmedikçe gerçek gider yöntemine dönemezler. Ek olarak götürü yada gerçek gider yönteminin seçimi, taşınmaz malların tümü için yapılır. Bunlardan bir kısmı için gerçek gider, öteki kısmı için götürü gider yöntemi seçilemez.
*Kira Vergisinde Götürü Gider Yönteminin Seçilmesi
*Yükümlü tarafınca götürü gider yönteminin seçilmesi durumunda kira gelirlerinden kural dışı tutarını düştükten sonrasında kalan tutarın % 25’i oranında gider düşünülmektedir.
KİRA VERGİSİ GÖTÜRÜ YÖNTEMİ HESAPLAMA
Götürü yönteminde hesaplama işlemi şu şekilde yapılmaktadır.
Senelik kira bedeli bedelinizden işlem meydana getirilen senenin kural dışı meblağ düşülür ve kalan tutarınız bulunur. (Senelik Kira bedeli – İstisna Meblağ = Kalan)
Bulunan kalan tutarın %25’i gene kalan tutardan çıkarılır ve vergiye doğal olarak meblağ bulunur. (Kalan-(Kalan*%25)= Vergiye Doğal olarak Meblağ)
“Var ise yasal olarak geçerli sayılan bağışlar, Vergiye Doğal olarak Meblağ’dan düşülecek.”
Bulunan vergiye doğal olarak meblağ, vergi dilimi tablosuna gore hesaplanır ve kira gelir vergisi bulunur.( Vergiye Doğal olarak Meblağ*Vergi Dilimi= Ödenecek Kira Vergisi)
“Var ise kaynakta kesinti yolu ile gayrimenkul ile ilgili ödenen vergiler, Ödenecek Kira Vergisi’nden düşülecek.”
Son olarak bulunan tutara da damga vergisi eklenmiş olur. (2015 yılı için 45,30 TL)
Örnek Hesaplama
2014 yılı içinde toplam konut kira 25.000 olan bir kişinin, Götürü Yöntemi’ne gore kira vergisi hesaplaması şu şekilde yapılır:
25.000 TL – 3.300 TL =21.700 TL (Kalan)
21.700 TL -5.425 TL =16.275 TL (Vergiye Doğal olarak Meblağ)
16.275 TL * %16,6 = 2.705 TL (Hesaplanan Kira Vergisi)
Son olarak bulunan tutara da damga vergisi eklenmiş olur. (2015 yılı için 45,30 TL)
(Kişinin gelir durumuna nazaran vergi dilimi oranı ve kural dışı tutarı uygulaması değişim izah edebilir.)
Gerçek Gider Yönteminde İndirilecek Giderler
*Kiraya veren tarafınca kiraya verilen gayrimenkul için ödenen aydınlatma, ısıtma, su ve asansör giderleri,
*Kiraya verilen malların idaresi için meydana getirilen ve gayrimenkulün önemi ile orantılı olan yönetim giderleri,
*Kiraya verilen mal ve haklara ilişik sigorta giderleri,
*Amortismanlar,
*Kiraya verilen mal ve haklar dolayısıyla meydana getirilen ve bunlara harcanan borçların faiz giderleri,
*Kiraya verilen mal ve haklar için ödenen vergi, fotoğraf, harç ve şerefiyelerle kiraya veren tarafınca belediyelere ödenen harcamalara katılma payları,
*Kiraya veren tarafınca kiraya verilen gayrimenkul için meydana getirilen onarım giderleri ile bakım ve *idame giderleri,
*Konut olarak kiraya verilen bir tane gayrimenkulün iktisap yılından itibaren 5 yıl süre ile iktisap bedelinin % 5’i, (İktisap bedelinin % 5’i tutarındaki bu indirim, yalnız ilgili gayrimenkule ilişik kazanca uygulanacak, indirilmeyen kısım gider fazlalığı sayılmayacaktır.)
NOT: Gerçek gider yöntemini seçen mükelleflerin, yaptıkları giderlerle ilgili belgeleri ilgili bulundukları yılı takip eden yıldan başlayarak 5 yıl süresince saklamaları ve vergi dairesince istendiğinde ibraz etmeleri gerekmektedir
Kira Vergisinden Tamamı Düşülebilecek Bağışlar
Genel ve hususi bütçeli kamu idarelerine, il hususi idarelerine, belediyelere ve köylere bağışlanan okul, sıhhat tesisi ve yüz yatak (kalkınmada öncelikli yörelerde elli yatak) kapasitesinden azca olmamak suretiyle talebe yurdu ile çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi, bakım ve rehabilitasyon merkezi ile mülki yönetim amirlerinin izni ve denetimine doğal olarak olarak yaptırılacak ibadethaneler ve Diyanet İşleri Başkanlığı denetiminde yaygın din eğitimi verilen tesislerin ve Gençlik ve Spor Bakanlığına ilişik gençlik merkezleri ile gençlik ve izcilik kamplarının inşası dolayısıyla meydana getirilen harcamalar yada bu tesislerin inşası için bu kuruluşlara meydana getirilen her türlü bağış ve yardımlar ile mevcut tesislerin faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için meydana getirilen her türlü nakdi ve ayni bağış ve yardımların tamamı beyan edilen gelirden indirilebilecektir.
Bağışlar ile ilgili daha detaylı bilgiye ve listenin tamamını Gelir İdaresi Kira Vergisi Rehberi’nin “bağış ve yardımlar” başlıklı kısmından ulaşabilirsiniz.)
GELİR VERGİSİ DİLİMLERİ
Kira vergisinde bulunan vergiye doğal gelir aşağıdaki vergi dilimi tablosuna gore hesaplanmaktadır.
Senelik Toplam Gelir (2015) Vergi Dilimi
12 000 TL’ye kadar 15%
12.000 TL- 29.000 TL arası (12.000 TL’ye kadar %15 uygulanacak) 20%
29.000 TL -66.000 TL arası (12.000 TL’ye kadar %15 / 12.000 TL-26.000 TL arası
%20 uygulanacak) 27% 66.000 TL üstü(12.000 TL’ye kadar %15 / 12.000 TL-29.000 TL arası %20 /29.000 TL-66.000 TL arası %27 uygulanacak) 35%
KİRA VERGİSİNİN ÖDENMESİ
Bildirge üstünden hesaplanan gelir vergisi Mart ve Temmuz aylarında olmak suretiyle iki eşit taksitte ödenir. Hesaplanan vergi; Mükellefin bağlı bulunmuş olduğu vergi dairesine, Bağlı olunan vergi dairesindeki hesabın bildirilmesi şartıyla öteki vergi dairelerine, Tahsile yetkili banka şubelerine ödenebilir,
Haber Kaynağı: Sözcü
Kira vergisi nasıl hesaplanır?
0 yorum:
Yorum Gönder