Sayime BAŞÇI
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Katar ziyaretinde imzalanan LNG anlaşması, Rus gazına karşılık piyasalara ‘süratli bir alternatif’ olarak yansıtıldı. Sadece, durum hiç de görünmüş olduğu benzer biçimde değil.
Rusların gaz akışını kesmesi durumunda kısa vadede çözüm olarak ortaya konulmuş olan LNG, fiyat açısından boru hattıyla taşınan doğalgaza kıyasla ortalama yüzde 8 oranında daha pahalı. Sadece aslolan mesele taşıma ve işleme alanlarında. Katar LNG’sinin Türkiye’ye boru hatları ile taşınması bölge coğrafyasındaki siyasal sıkıntılar göz önüne alındığında mümkün gözükmüyor. Bu aşamada nakliye gemileri gündeme geliyor. Sadece vapur ve tanker taşımacılığında olanaklar ise oldukça kısıtlı.
TANKER YAPIMI 6 AY SÜRÜYOR
Belli bir ısı derecesi ile taşınması ihtiyaç duyulan LNG, hususi tasarlanmış çift kabuklu gemilerle taşınabiliyor. Bu gemiler buharlaşma kanalıyla oluşabilecek kaçakları engellemek suretiyle hususi olarak yalıtılmış araçlar. LNG taşıyıcıları 300 metre boyuna ulaşırken, tam yüklenmiş halde minimum 12 metre su derinliğine gereksinim duyuyor. Bugün dünyada LNG taşımacılığı 226 vapur ile sağlanıyor. 50 metreküplük bir tankta sıvı halde 23 ton LNG taşınabiliyor. Bu da ortalama olarak 33 ton akaryakıt yada 23 ton LPGye eş kıymet. Bunlar hususi yapım tankerler olduğundan, üretim aşaması ise 4-6 ay içinde değişiyor.
700 MİLYON DOLARLIK YATIRIM
Bunun haricinde Türkiye’de LNG’yi doğalgaza çevirebilecek tesislerin kapasitesi ise Rusya’dan meydana getirilen ithalatın yarısı kadar. Türkiye’nin biri BOTAŞ’ın işlettiği Marmara Ereğlisi LNG terminali ve diğeri de Ege Gaz’ın Aliağa’daki LNG terminali olmak suretiyle 2 tesisi bulunuyor. İki tesisin kapasitesi 14.1 milyar metreküp. Türkiye’nin senelik 54 milyar metreküplük gaz tüketimi dikkate alındığında iki tesisin kapasitesi oldukça düşük kalıyor. Yeni bir tesisi yapmanın maliyeti ise 700 milyon dolara ulaşıyor. Bu aşamada, spot piyasadan yada Katar’dan nakliye sıkıntıları halledilebilse bile alınan LNG’nin kısa vadede piyasaya girmesi olanaksız görünüyor. Türkiye’nin Rusya’ya bir alternatif bulabilmesi için minimum 2 ‘karakış’ geçirmesi gerektiğine dikkat çekiliyor.
Karayolu ile taşımanın maliyeti yüzde 50 fazla
Ekin Vasıta Üstü Ekipman Endüstri’nin sahibi Fatih Ekici, karayolu ile nakledilen doğalgazın maliyetinin, tankerlerden fazlaca pahalı bulunduğunu söylemiş oldu. Ekici, “Yeni tip kamyonlar için ürettiğimiz LNG tankları kamyonun kendisinden pahalı. Standartlara uygun bir tank bile olsa oldukça uzun mesafelerde taşınması mümkün değil” dedi. Ekici, bir tonluk bir doğalgaz nakliyesinin, ürünün yüzde 50’sine yakın maliyet çıkardığını beyan etti.
Gelecek 2 yılı düşünmeliyiz
Bağımsız araştırma ve fikir kuruluşu Global Siyaset Strateji platformundan Doç. Dr. Tuncay Durna, Türkiye’de evlerde ve sanayide kullanılan elektriğin yarısının doğalgazdan elde edildiğini söylemiş oldu. Durna sözlerini şu şekilde sürdürdü:
“Rusya’nın doğalgazı kesmesi durumunda Katar LNG’si bu yılı kurtarmaya yetmez. Doğalgaz alanında, yeni kaynaklar bulunan Mısır ve gazını satamayan Katar var. Sadece bunların bir alternatif olarak devreye girmesi seneler alır. Türkiye’nin bu aşamada yapabileceği şey, internasyonal arenada Rusya’nın güvenilmez bir ticari partner bulunduğunu duyurmaktır. Bizim önümüzdeki 2 yılı düşünmemiz gerekiyor. Burada Rusya direkt gazı kesmeyebilir, kısıntıya gidebilir. Sadece burada da verim dışı ya da arıza benzer biçimde belgelendireceği bahaneleri kullanacaktır.”
Haber Kaynağı: Sözcü
Katar’dan gelecek gazın astarı yüzünden pahalı
0 yorum:
Yorum Gönder