Jeoloji Mühendisi Profesör Doktor Ahmet Ercan Marmara’da meydana gelen 4.2’lik ve bu sabah Yunanistan’da yaşanan 6.8′lik depremi Sözcü TV’ye değerlendirdi ve en çok merak edilen sorulara yanıt verdi; İki deprem birbiyle bağlantılı mı? Büyük İstanbul depremi ne zaman olacak? Depreme hazır mıyız? İşte Ahmet Ercan’ın açıklamaları…
”Yunanistan’daki olay tamamen İyon denizi. Biz buna Güney Ege yayı diyoruz, dalma batma kuşağı. Afrika bulunduğu kesimden Anadolu ve Ege denizi altına yaklaşık yılda 3,5 cm hızlabir dalış gösteriyor. Bu hız yaklaşık 5 cm’ye kadar vardı son 5 yıl içinde. Bunun ana nedeni de yer kabuğunun altındaki bu kabuğun yüzdüğü astonosfer ya da yüzer yuvar dediğimiz şeyin içindeki basınçların artması. Ve oradaki çevrim hızlarının artmasıyla Anadolu Afrika’yı Ege’nin ve Yunanistan’ın üzerine doğru kaktırıyor. Onun yapmış olduğu bu gerginlikler bugün Yunanistan’daki depremi yarattı.
”BİR UCU ISPARTA’YA ULAŞIYOR”
”Bu bölgenin bir ucu İyon denizi bir ucu Fethiye ve Göller Bölgesi… Rodos ve Girit burada çekincesinin en yüksek olduğu yerler. Buradaki bu kaktırma hareketi bu bölgeyi gererken yaklaışk 7-7.5 hatta 8′e varan depremler yapmış geçmişte. Ve bunların yapmış olduğu tsunamiler yaklaşık 5 ile 7 metreye kadar varmış. ve orada Miken Uygarlığı başta olmak üzere bir çok uygarlığı götüren depremler de bunlardır. Zaten Ege Denizi de göçme sonucunda oluşan bir denizdir. Sonuçta bu gerginlikler ve o yay boyunca oluşan depremler olağandır ve daha büyükleri de olabilir Güney Ege yayı boyunca. Burada korkulacak olay bir ucunun da Türkiye’de olmasıdır. Rodos, Fethiye, Göller Bölgesi, Burdur, Denizli, Isparta’ya kadar uzanır fayın kolu.”
MEHTER TAKIMI GİBİ…”
”Marmara Denizi’ndeki dünkü deprem ise 4.2 büyüklüğünde gerçekleşti. Burada 3 tane kol var kuzey Marmara’da; birisi İstanbul, onun yanında Tekirdağ kolu onun yanında Saros kolu. Normalde Heybeli’ye kadar 1999 depreminde kırılmıştı. Heybeli’den sonra beklentimiz normalde İstanbul’u kırıp Ege’ye doğru süregitmesiydi. Beklenmedik bir hareket oldu ve İstanbul ve Tekidağ kolu kırılmadan Saros kırıldı geçen sene 6.5 büyüklüğünde depremle. Son yaptığım araştırmalarda depremin doğudan batıya doğru gittiğini ama düzenli gitmediğini bunun bir mehter hareketi yaptığını gördüm. İki ileri bir geri gidiyor. Normalde Adapazarı’nı kırdı, İzmir’i kırdı ve geri döndü Düzce depremini yaptı. Daha sonra ileriye gitti ve ta Saros’a atladı. geri gelirse Tekirdağ’ı vurur.”
BÜYÜK İSTANBUL DEPREMİ OLACAK MI?
”Tekirdağ ile İstanbul arasında Marmara Ereğlisi’nin önünde olur, bu depremin büyüklüğü 7 ile 7.2 arasında olur. Peki ondan sonra İstanbul’da hiç yapmayacak mı? Yapacak tabi. Ama İstanbul’un altındaki kabuğun direnci çok yüksek.Sanki İstanbul’u koruyor gibi. Burayı kırabilmesi için 6 milyar gigatonluk bir güce ihtiyacı var. Bu gücü toplamadı. Ama diyor ki ben burada geriliyorum. Ben burada bu gücü topluyour. 4.2′lik deprem bunu anlatıyor. Bunu belirtisi. Ondan öte bir şey değil.”
2045 KADAR OLAMAYACAK AMA…”
”Şu anda kıracak bir gerginliğe erişmedi. 2045′e kadar bu gerginliğin birikeceğini düşünmüyorum. Ama yer içindeki gerginlik birimi doğrusal değildir bazen artar bazen azalır. Böyle bir artış olursa 2033′e kadar büyük deprem gelebilir. Biz burada 4.1′lik değil 6′ya kadar çeşitli depremler göreceğiz. Ama İstanbul’un içinde çok büyük bir deprem olmayacak. Dünkü deprem Heybeli koluyla İstanbul kolunun tam kesim yerinde oldu. Köşelerden hep korkarım.Ama bu bir belirteç. Jeofizik açıdan önemli. Diyor ki ben sığ deprem olacağım 7.2 ve granit katmanın içinde olacağım. Sığ depremlerin yıkımları fazla olur. Daha yıkıcı olurlar.”
‘KENTSEL DÖNÜŞÜMÜ SULANDIRDIK”
”Türkiye’deki depremlerin sığ olması, yoksulluğunu ve yapı kalitesini bir tarafa bırakın yıkımların ana nedenlerinden biridir. Mesela Japonya’da 7.1′lik depremler falan artık yıkıcı değil çünkü Japonlar yer davranışı ile yapı davranışı arasındaki uyumu sağlayarak kentsel dönüşüm olayını çözümlediler. Aynı şekilde Amerikalılar da öyle San Andreas kırığı bizim Kuzey Anadolu kırığına çok benzemesine karşın yıkımcıl ölümcül olmuyor. Ana nedeni ne? Kentsel dönüşüm olayını bitirdiler. Bizde olmayan ne? Biz kentsel dönüşümü sulandırdık. Kentsel dönüşüm yapısal dönüşüme dönüştü. Yapını yenilemeye çevirdiler.”
”BİR YASA ÇIKSA DA BOZSAK DİYORUZ”
”Bu kentsel dönüşüm değil ki. Şimdi de kentsel öteleme olayı başladı. Mesela İstanbul’da bazı semtlerde yoksulların oturduğu yapılar yok pahasına satılıyor, el değiştiriyor, büyük yapımcıların eline geçiyor. Onlar da İstanbul’un kıyı kesimlerine öteleniyor. Orada yapılan ucuz toplu konutlara. Yani İstanbul’un dışına atılıyorlar. Bu insanlardan alınan yerler ise çok varsıl insanlara yüksel fiyatlara satılıyor. Ben buna ‘kentsel öteleme ve kentsel bozuşum’ diyorum. Biz kentsel dönüşüm işini yapamıyoruz. Bir yasa çıksa da bozacak bir yanını bulsak diye düşünüyoruz.”
Haber: Mediha Olgun / Kamera: Çağatay Gürücü
Yunanistan’daki deprem İstanbul’u nasıl etkiler?
0 yorum:
Yorum Gönder