Engelliler için Porto
Portekiz’in güzel şehri Porto’dayız. İlk olarak şunu söyleyeyim. Burada yaşayan engellilere Tanrı kolaylık versin. Sahil şeritleri hariç şehirde düz yer yok benzer biçimde. Bizde bu yüzden epey zorlandık gezerken. Yanınızdaki refakatçinin kuvvetli olmasında yarar var. Bu yüzden şehri gezerken en üst noktasından başlayın ve aşağıya doğru inin. Dönüşü ise ulaşım araçları ile yapın.
Metronun belli durakları uygunmuş fakat ben çoğu zaman şehrin üst tarafında gezmeyi tercih ettiğimden asla metro kullanmadım. Otobüslerinde bir kısmı engelliye uygun ve belli saatlerde rahatça binilebilir. Biz 3 şahıs olduğumuzdan ve tutarları da uygun olduğundan taksi kullanmayı tercih ettik. Taksi şoförlerinin mühim kısmı yaşlı insanoğlu. Asık suratlılar fakat ters davranmıyorlar. Hiçbir taksiden negatif bir davranış görmedik. Ayrıca burada engelliye uygun olan araçlarda var. Aslına bakarsak bir taneymiş. Geç fark ettik fakat otel çıkışında onu çağırdık. Düzgüsel taksi tutarında fakat iniş biniş daha rahat. Ayrıca bir not sahibi olan insan “enişte” çıktı. İyi fena konuşabildik. Kaldığınız vakit otelinize açıklayın bu aracı çağırsınlar. Telefonunu da alıp gerektikçe arayabilirsiniz. Taksi ücretleri uygun, averaj 5-6 euro verdik.
Ayrıca geldiğimiz gün mühim bir sürprizle karşılaştık. Booking com’dan ayırttığımız apart bizi görkemli bir merdiven ile karşıladı. Kalmamız imkansızdı. Booking com’u aradık ve yardım istedik. Serin bir havada, akşam saatlerinde, dilini bilmediğimiz yabancı bir şehirde(aslına bakarsan yerli halk pek İngilizce bilmiyor)kaygı ile bekledik. Her neyse booking.com yetkilisi saatler sonrasında biz yer buldu. Fakat hem fark verdik hemde mecburen merkeze nispeten uzak bir yerde kaldık. Bu durum taksi paramız yansıdı. Aman diyelim sitedeki “engelliye uygun” ifadesi ile yetinmeyin. Kesinlikle booking.com yetkilisini araya sokun. Ben rezervasyon esnasında “we have one disabled person with his wheelchair. İs your hotel suitable for it ? Espcially, no stairs and doors are wide enough for wheelchair.” Notunu yazdığım ve negatif cevap almamanın rahatlığı ile temas kurmadım fakat hata yaptım. Ayrıca böle negatif bir durumda fiyat farkını karşılatırız diyen booking.com bu taahhütüne uymadı. Doğrusu kesinlikle bu mevzuda kati güvenilir olmadıkça yola çıkmayınız.
Bunun yanında seyahat planlamaları yaparken istifade etmeyi düşündüğüm Hop on hop off otobüsünde de bir sürpriz yaşadım. İlk gün bindiğim otobüsün rampası yoktu. Oysa tanıtımlarında tüm otobüslerin engelliye uygun olduğu yazıyordu. Bu yüzden turu tamamlayana kadar araçtan inmedik. Otobüs şoförleri beni gördüklerinde pek hoşnut olmuyorlardı. Bu yüzden rahat bir seyahat olmadı. Bir çok durakta bu yüzden inmemeyi tercih ettik. Sonuçta işlerini yapıyorlar fakat söylediğim benzer biçimde memnuniyetsizlikleri gözlerinden okunuyordu. Bu otobüsleri daha evvel kullandığım Barselona da asla bu şekilde olumsuzluk yaşamadım. Fakat gene de bu tarz şeyleri tercih edin. Ben yaşadığım sıkıntıları aynen şirket yetkililerine bildirdim. Bir ihtimal şoförlerine lüzumlu ikazları yaparlar.
Ayrıca derhal yazayım. Bu işi icra eden birkaç şirket var. Hatta bazılarının renkleri dahi ayni. Aman diyelim kırmızı otobüslerden üstünde “Gray Line” yazanı kesinlikle seçmeyin. Adamlar engelli kısmına katlanır 4 tane koltuk koymuşlar. Buraya düzgüsel yolcular haklı olarak oturduklarından, otobüs şoförü sizi araca almıyor. Söylendiğinizde ise “yetkililere yakınma edin” diyorlar. Bizim bilgisizliğimize geldi bilhassa Lisbon’da sorun yaşadık. Sarı ve mavi renklilerde var fakat onları incelemedim. Kesinlikle engelli yerlerine bakmadan bilet almayın. Katlanır koltuk var ise o şirketten uzak durun. “engeiliyle uygun” denilen ve üstünde engelli işareti bulunan otobüslerin bu uygulaması yanlış. Engelli insanları resmen kandırıyorlar. Bu mevzuda da şikayetimi bildirdim. Artık ne kadar kıymet veririler bilmiyorum.
Portekiz’in en güzel şehirlerinden bir olarak kabul edilen Porto’yu bahar aylarında gitmekte yarar var.Doğal olarak bu benim benzer biçimde sıcağı sevmeyenler için geçerli. Yazın ısı 40 aşama oluyormuş. Yanınızdan şemsiyeyi noksan etmeyin. 12 bölgeden oluşan Porto’nun gezilecek bölgeleri 1.bölgede içeriyor. Porto öteki şehirlere ve Lisbon’a nazaran ucuz bir kent. Otel tutarları da makul. Porto kent merkezi 1996 yılından beri UNESCO Dünya Kültür mirası sıralamasında içeriyor. Porto bir sahil şehri. Foz bölgesi Atlantik okyanusunu kıyısında içeriyor. Bende ilk kez bir okyanusu burada gördüm.
Şimdi şehrin mühim yerlerini tek tek engelli gözü ile incelemeye başlamış olalım.
Aliados Meydanı
Yukarıdan aşağıya doğru bir eğime haiz olan Portonun en mühim meydanı. Yukarı bölümünde Meclis binası bulunmaktadır.Orta kısmı yayalara ayrılmış olan meydanın bu bölümünde sandalyeniz ile gezinebilir zamanı dokuyu ve atmosferi yaşayabilirsiniz. Porto gezintinizin başlangıç noktası olarak meclis binasının önünü seçerek yüksekten aşağıya doğru inmeye başlarsınız.
Ribeira Bölgesi
Bu bölgeye ana yola (hop on hop off güzergâhından) minimum eğilimli yolundan ulaşmanız gerekmektedir. Zira inişler oldukça dik ve Iskemle için tehlikeli olabilir. Taksi ile gelirseniz aşağıya kadar indirmesini isteyiniz. İndikten sonrasında düz bir sokakta bir yanda Douro nehri diğer yanda rengârenk evleri seyrederek güzel bir gezinti yapabilirsiniz. Buradan meşhur demir köprüyü ve karşı sahilde bulunan Gaia’yı seyredin. Yol süresince sıralanan kafelerin birinde mola verebilir, hediyelik eşya dükkanlarını gezebilirsiniz. Kesinlikle gidilmesi ihtiyaç duyulan bir bölge. Buradaki lokantaların birinde Portekiz’in meşhur yiyecekleri olan Francesinha ve Bacalhau’nun tadına bakabilirsiniz. Bu bölgede uygun wcye rastlamadım, bilginiz olsun. Burası da UNESCO Dünya Miras Sıralamasında içeriyor.
Bolhao Market
Aliados meydanından Caterina caddesine gidilen güzergahta yer edinen bu kapalı Pazar yerini rahatça gezebilirsiniz. Hediyelik eşyanızı alabilir, mahalli lezzetlerden tadabilirsiniz. Burada engelli tuvaleti bulunmamaktadır. Genel wcye gitmek zorunda kalırsanız ağır bir kokuya katlanmanız gerekmektedir. Maalesef gerçek, zira temizlik yok denecek kadar azca. Esasen Porto gezinizde hela ihtiyacınız olan şeyleri iyi belirlemeniz gerekiyor.
Kadetra (SE)
Kadetral’in içine girmek mümkün olmasa da önündeki terastan enfes Porto ve Gaia manzarası seyredebilirsiniz. Kadetral’in içini benim benzer biçimde eşimin çekmiş olduğu video’dan seyredebilirsiniz. Teras bölgesi düz ve sandalyeye uygun. Burada gezinerek hem kadetrali, hem de manzarayı seyredebilirsiniz. Hop on Hop off güzergahında bulunmaktadır.
Clerigos Kulesi
Hop on Hop off güzergahında içeriyor. Düzgüsel yoldan gelirseniz dik bir yokuşu göze almanız gerekir. Bu yüzden seyahat otobüsünün asık suratlı şoförüne katlanmak seçeneği daha akıl karı. Biz dik yokuşu göze aldık ve bayağı yorulduk.Buradan yokuş aşağıya inip Lello kitapçısına ulaşabilirsiniz. Bu kule 1763 senesinde inşa edilmiş ve 76 metre yükseklikte. Merdivenle çıkıldığından yalnız önünde fotoğraf çektirmekle yetindik. Eşim bile 240 basamağı göze alamadı.
Sao Francisco Kilisesi ve Borsa Sarayı
Güzergaha olan uzaklığı ve uzaktan görünen haşmetli merdivenleri sebebiyle yalnız uzaktan seyretmekle yetindik. Engelliye uygunluğu yada hela mevzusunda informasyon edinemedim. Aslına bakarsan sanırım sizde buraları gezmeyi mecburi olarak düşünmezsiniz.
Sao Bento Tren İstasyonu
Kesinlikle görülmesi ihtiyaç duyulan 10 yerden birisi.20.000 mavi çinili fayansla Portekiz zamanı anlatılıyor. Ana kapısı merdivenli fakat taraftan düz ayak girişi mevcut. Salonda düz ayak. Rahatça gezebilirsiniz. İlginç bir yer. Kucak dolusu fotoğraf çekin.
Foz Bölgesi
Tur otobüsü ile ulaşabileceğiniz Atlantik okyanusu kıyısı. Şehrin düz bölgesi. İlk durakta inin Kıyı süresince iskemle ile rahatça gezebilirsiniz. İsterseniz ana yoldan isterseniz okyanusa daha yakın olan kıyı süresince meydana getirilen beton yoldan gidebilirsiniz. Burada yer edinen kafelerde mola verip dinlenebilirsiniz. 3 km.lik yol üstünde kent parkı, akvaryum, quijo kalesi, Sao Joao Baptista kalesi ve passeio Alegre parkını görebilir, gezebilirsiniz. Orada olduğumuz gün deniz bolca dalgalıydı. Görkemli bir görüntü vardı. Yol üstünde paralı hela kabini vardı.İçine girmedim. Kesinlikle gezilmesi ihtiyaç duyulan bir bölge. Kesinlikle gidin ve bir okyanus ile buluşun.
Lello Kitapçısı
Clerigus kulesinden tatlı bir meyille aşağıya doğru ilerleyin. 1906 senesinde meydana getirilen nefis bir yapıt. Giriş ücretli. Engelli olarak bu parayı vermeye gerek yok. Dışarıdan gördüğünüz kadar yerde gezebilirsiniz. Fakat bu bile kalabalıktan zor olabilir. Merdivenlerden çıkamayacağınız için dışarıdan seyredin ve fotoğraf çekin.
Gaia Bölgesi
Portoda bulunan Douro nehri şehri ortadan bölüyor benzer biçimde gelebilir. Sadece karşı kıyı artık Porto değil.Başka bir kent adı Gaia. Tur otobüsü ile ulaşabilirsiniz.Burada da yol süresince iskemle ile rahatça gezebilir, nehri, nehirdeki eski şarap teknelerini, Louis köprüsünü ve karşıda bulunan görkemli manzarası ile Ribeira bölgesini ve zamanı evlerini seyredebilirsiniz.
Burada bir oldukça şarap fabrikası ve şarap mahzenleri ve kafeler bulunmaktadır. Bu tarz şeyleri birisine girdim. Girişte lift bulunmakta.Şu şekilde bir dolaşabilir, alış veriş yapabilirsiniz. Şarapları tatmak ücretli. Bu mevzuda fazla bilgim olmadığından tatma işlemi yapmadan, benim benzer biçimde önünde bulunan kafede oturup bir şişe şarap açtırabilirsiniz.
Yarım günü burada rahatça geçirebilirsiniz. Burada bulunan ve tekerlekli sandalyeye uygun önlemlerin alındığı teleferiğe binip birazcık daha yukarıdan bu eşi olmayan manzaraları görme imkanınız olabilir.
Seealves Museum ve Parkı
Tur otobüslerinin güzergâhında bulunan bu müze ve bahçesi tekerlekli sandalyeye uygun. Meraklı iseniz belli bir ücret karşılığında bu müzeyi ve bahçesini gezebilirsiniz.
Santa Caterina Caddesi
Şehrin trafiğe kapalı ve meşhur bir caddesi. Hafifçe bir eğilim var sadece fazla yormuyor. Bu cadde üstünde yukarıda bahsettiğim dünyaca meşhur Majestic kafe, mavi cinili Almas Şapelini, Carmo ve Carmelitas kiliselerini görebilirsiniz. Ek olarak cadde üstünde popüler mağazalar bulunmaktadır.
Fado
Portekize gelipte “fado” dinlemeden olmaz diyerek adını daha evvel not aldığımız Guarny adlı (1933 senesinde kurulmuş)mekana gittik. Mekan düz ayak ve tekerlekli sandalyeye uygun. Hem yiyecek yedik hem de bir kadının söylediği şarkıları dinledik. Fiyatlar makul geldi.Adam başı 20 euro. Fado kelime anlamıyla tam olarak bilinmese de “alınyazısı””alınyazısı”olarak çeviri edilebilir. Denize oluşturulan Portekizlileringeride bıraktıkları eş yada yakınlarının onları bekledikleri uzun vakit süresince yaktıkları ağıt olarak anlatılıyor.Açı, hüzün, isyan ve hasret hepsinin bir karışımı. Şarkıları söyleyen “fadista” (fado söyleyen kişilere verilen ad buymuş) tamamı nerdeyse siyah elbiselerle sahneye çıkıyor ve her şarkıdan ilkin şarkının öyküsünü konu alıyor. Gitmişken, fazla pahalı olmadığı da düşünülerek noksan kalmasın derim.
Burada bulunan meşhur tramvaylar engelli sandalyesi için uygun değil. Yalnız önünüzden geçerken seyrediniz. İlginç bir rotası olduğu söylenen bu tramvaylara binememek şehrin zamanı dar sokaklarını görememek yönünden bir yitik sayılabilir. Siz yakın bir kafede dinlenirken, refakatçinizin bu meşhur tramvaya binebilir. Daima belirttiğim benzer biçimde ben yazılarımda mekanlar için kısa bir informasyon vermekle yetinmekteyim. Zira aslolan gayem mekanların tekerlekli sandalyeye uygunluğunu ortaya koymaktır. Bu mekanlar hakkında bilgiyi bir fazlaca seyahat sitelerinden oldukça daha detaylı olarak alabilirsiniz.Netice olarak Porto yukarıda bahsettiğim iniş çıkışları sebebiyle yaşaması zor fakat, iyi bir güzergah planlaması ile engelli sandalyesi gezilebilecek güzel bir kent.
Santa Caterina Caddesi ve Majestic Cafe
Şehrin trafiğe kapalı ve meşhur bir caddesi. Hafifçe bir eğilim var sadece fazla yormuyor. Bu cadde üstünde yukarıda bahsettiğim dünyaca meşhur Majestic kafe, mavi cinili Almas Şapelini, Carmo ve Carmelitas kiliselerini görebilirsiniz. Ek olarak cadde üstünde popüler mağazalar bulunmaktadır.
Majestic Cafe
Şehre gelen her insanın uğramadan geçmediği Majestic Cafe’nin bulunmuş olduğu yerde ilk kafe 1853’e kadar dayanıyor 1922 yılının Temmuz sonunda kafenin adı Majestic olarak değiştiriliyor.1983 senesinde Porto Kent Meclisi Majestic Kafe’nin şehrin kültürel varlıklarından birisi bulunduğunu onaylayıp restore etmeye karar veriyor. 1994 senesinde kapılarını açan Majestic o günden bu yana şehrin görülmesi ihtiyaç duyulan yerlerinden.
İçeriye girince zamanı görmemeniz ve hissetmemeniz mümkün değil. Uzun avizeler, işlemeli duvar ve resimlerle müthiş görsel bir güzellik kafe. Arkaya doğru ince uzun bir halde gidiyor. Kapıda gene bir bekleyen topluluk var. Bizi kapıda gören yetkili birazcık sonrasında bizi içeri aldı. Uygun bir masaya oturduk. Kahvelerimizi söyledik. Mekan tekerlekli sandalyeye uygun. Engelli tuvaleti varmış. Caterina caddesi gezinizde kesinlikle ugrayın. Bu zamanı mekanda birer kahve için.
Bu güzergahlar şu şekilde olabilir. Başlangıç olarak Aliados meydanından meydanın en üst tarafında bulunan Kurultay binasından başlayarak Aliados caddesinden aşağıya doğru inin. İleriden sola dönerek Bolhao’a gelin. Burayı gezip derhal yanında bulunan Santa Caterina caddesine (küçük bir yokuşla) ulaşın. Bu caddeyi gezerken birazcık yokuş çıkarak Almas şapeline ulaşabilirsiniz. Buradan geriye dönerek yokuş aşağıya inerken meşhur Majestic kafeyi görmüş olacaksınız. Gene yola devam edip Carmo ve Carmelitas kiliselerini görebilirsiniz. Caddenin sonundan gene yokuş aşağıya inip tatlı bir meyille SE Cadetrale ulaşın.
İkinci bir güzergâh ise gene Aliados’dan başlayıp bu sefer Aliados caddesinin tamamını kat edip SaoBento tren istasyonuna, sonrasında da gene yokuş aşağıya devam edip meşhur Ribeira’ya ulaşabilirsiniz.
Öteki bir rota Clerigos kulesine Tur otobüsü ile ulaşın oradan aşağıya doğru inerken Lello kitapçısına uğrayabilirsiniz. Devam edip Aliados caddesine ulaşabilirsiniz.
Kırmızı hat üstünde bulunan Foz bölgesine ulaştığınızda, denizi doğrusu Atlas Okyanusunu gördüğünüz ilk durakta (26.durak) inip, düz bir cadde ile tüm Foz bölgesini doya doya gezebilir, kafelerin birinde mola verebilirsiniz. Meşhur kaleye ulaştığınızda gezintinizi sonlandırıp yeniden tur otobüsüne binebilirsiniz.(29.durak)
Gaia bölgesine de gene tur otobüsü ile ulaşıp, meşhur Luis köprüsünün derhal yanında otobüsten (2-13. Durak) bölgeyi yaya olarak gezebilirsiniz. Gene ayni duraklardan otobüse ulaşıp bu bölgedeki gezinizi bitirebilirsiniz.
İyi Gezmeler.
Kaynak: Engelsiz Gezgin
Haberin Devamı
Engelliler için Porto
0 yorum:
Yorum Gönder