Bize her zaman, sürücüsüz arabaların en nihayetinde sokaklarda görülmeye başladıklarında neredeyse hayal edilemez faydalar sunacakları söylenegelmiştir. Yapay zekanın (YZ) şoförlük yaparak bizi her yere götürmesinin kolaylığı bir yana, hata yapmaya eğilimli insanların direksiyon başında olmamasının getirdiği bir güvenlik etmeni de var. Sürücüsüz elektrikli araçların ne kadar çevre dostu olabileceğini söylemeye gerek bile yok.
Fakat aynı zamanda, kendi araçlarımızla gezmemenin getireceği başka bir fayda daha var ve bu, içinde yaşadığımız şehirlerin görünüşü, hissettirişi ve işleyişi üzerinde çok büyük bir etkiye sahip olabilir: park yapmaktan bahsediyoruz. Basitçe söylemek gerekirse, eğer artık kendi araçlarımızı sürmüyorsak, boşta duran araçları sokak içlerine veya otoparklara park etmeye ihtiyacımız olmayacak. Bu durum, kalabalık şehir bölgelerinin verdiği hissi kökten değiştirebilir. Princeton Üniversitesi’nde otonom (kendi kendini yöneten) araçlar konusunda bir araştırmacı olan Alain L. Kornhauser şöyle söylüyor:
“En büyük etki, park etmek üzerine olacak. Buna ihtiyaç duymayacağız; şu anda park yeri olarak kullandığımız yerlerde park yapmak kesinlikle olmayacak. İnsanların zaman geçirdiği yerlere veya oraların yakınlarına park etmek, geçmişte kalan bir şey haline gelecek. Eğer ben bir futbol maçına gidersem, arabamın benimle birlikte kalması gerekmez. Eğer bürodaysam, aracımın işyerimin civarında olması gerekmez. Etrafında derya deniz park yeri bulunan mevcut alışveriş merkezleri, bunlar artık olmayacak.”
Tamamen boş otoparkların ve üzerinde park halinde duran hiçbir aracın olmadığı şehir sokaklarının bu olağanüstü durumu, insanların, sahip oldukları arabalardan belki de tamamen vazgeçmelerini gerektirecektir (çoğu insan, en azından yakın gelecekte bunu yapmaktan hoşnut olmayacaktır). Hal böyle iken sürücüsüz araç kullanımındaki orta halli bir artış bile, hareketsiz duran metal ve lastiklerle hıncahınç dolu olan tıkalı haldeki şehir arazilerinin durumunda bir iyileşme sağlayacaktır. Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde (MIT) Akıllı Şehir laboratuvarının yöneticisi olan Carlo Ratti şunları söylüyor:
“ABD’deki ortalama bir araç, inanılmaz bir şekilde, zamanın yüzde 95’i boyunca park halindedir. Araba paylaşımı zaten park alanı ihtiyacını azaltmaktadır: Paylaşılan her aracın, sokakta bulunan 10 ile 30 arasında özel mülkiyete ait aracı ortadan kaldırdığı tahmin edilmektedir. Sürücüsüz araçlar bu gidişatı güçlendireceklerdir. Özel ulaşım ile toplu taşıma arasındaki ayrımı bulanıklaştırarak şehir hayatı üzerine büyük bir etki bırakacaklardır. ‘Sizin’ arabanız sizi sabah işe bıraktıktan sonra otoparkta boş boş oturmak yerine, ailenizdeki ve hatta semtinizdeki, sosyal medya topluluğunuzdaki veya şehrinizdeki başka birini gideceği yere bırakabilecektir.”
Eğer bu tür tahminler doğru çıkarsa, park etmiş araçlar için kullanılmayan, boşaltılmış yol alanları artık her türlü kullanım için tahsis edilerek şehrin boş alanlarına büyük ölçüde eklenebilir ve bir zamanlar makinelere heba edilmiş kamu arazilerinin insanlar tarafından yeniden kullanımına olanak sağlayabilir. ABD merkezli yapı ve tasarım şirketi Perkins+Will’den Gerard Tierney bu konuyla ilgili şunları söylüyor:
“Bu ortamda arabanızı park etmenize gerek yok, o kendi kendini park edecek; bu sayede, bir binanın önünden başka bir binanın önüne doğru uzanan bir alanı yeniden değerlendirmeyi düşünebilirsiniz. Bu ortam, araçların, daha çok yardımcı bir rol üstlenmek zorunda kalacağı, yayaların egemen olduğu bir durum yaratacaktır. Kamuya ayrılan alanlarda ve ayrıca kaldırım, bisiklet yolları ile alternatif taşımanın herhangi bir türü için ayrılmış alanların genişliğinde devasa bir artış görülecektir.”
Yol yetkililerinin ve hukuki yetkililerin sürücüsüz araçları daha yeni yeni hesaba katmaya başlamasıyla, önümüzdeki pek çok yıl boyunca kendi şehirlerimizde bu türden değişimlerin gerçekleştiğini büyük ihtimalle görmeyeceğiz. Fakat bu çok abartılan teknolojinin dokunabileceği her türden yan alandaki faydalarını düşünmek heyecan verici. Sürüşün geleceğinin başka neleri ortaya çıkaracağını görmek için sabırsızlanıyoruz.
Çeviren: Ozan Zaloğlu (Evrim Ağacı)
Düzenleyen: Ayşegül Şenyiğit (Evrim Ağacı)
Kaynak: Evrim Ağacı
Haberin Devamı
Sürücüsüz Arabalar İle Park Alanları Sona Erebilir!
0 yorum:
Yorum Gönder